Римма Нурлыгаянова: «Үткәннәрдән башка киләчәк юк!»
«Электросоединитель» АҖ юбилее алдыннан завод музее турында сөйлисем килә.
Ерак 1979 елда «Электросоединитель» заводы коллективының байлыкларын саклау максатыннан музей төзелә. Музей - ул безнең хәтеребез, тарихыбыз, үткәннәрне белү урыны. Тарихны белмичә, хәзергенең кадерен белеп булмый.
Күп еллар музейны үстерү белән заводта 40 елдан артык эшләгән Римма Нурлыгаянова шөгыльләнгән, бүгенге көндә ул лаеклы ялда. Хәзер музей экспонатларын саклау белән түләү һәм хезмәтне оештыру бүлеге начальнигы Динә Николаевна Егорова шөгыльләнә.
Шушы еллар эчендә музейның барлыкка килү тарихын белү өчен Римма Нурлыгаяновага мөрәҗәгать иттем. Очрашу барышында ул экспонатларны һәм документларны эзләү, өйрәнү, саклау турында сөйләде:
- 1979 елның февралендә завод буенча музей булдыру турында карар кабул ителде. Материалларны җыю өчен директор урынбасары Николай Пилюгин җитәкчелегендә комиссия төзелде. Башта Казан радиокомпонентлар заводының (баш предприятие) 40 еллыгы уңаеннан «Электросоединитель» заводы эшчәнлеге турында экспозиция өчен стендлар ясау буенча эш башкарылды. Бу стендлар булачак «Хезмәт даны музее» өчен беренче экспонатлар булып тора, ул 1985 елда ук рәсми рәвештә Алексей Захаров җитәкчелегендә рәссамнар Виктор Колесников, Владимир Столярчук катнашында ачыла. Бу вакытка эшчеләр, «Электросоединитель» заводы җитәкчеләре һәм баш завод җитәкчелеге белән очрашу нәтиҗәләре буенча документлар, фотографияләр, экспонатлар җыю, эшкәртү эшләре башкарылды. Музей үз чорына туры килгән модерн стилендә бизәлгән иде. Завод хезмәткәрләре, мәктәп укучылары арасында популярлык казанды. Тик үзгәртеп кору елларында, җылылык булмау сәбәпле, экспонатлар һәм диварлар бозыла башлады. Яңадан торгызу өчен Алексей Захаров җәлеп ителде, аңа 1997 елда рәссам Иван Степанов ярдәм итә. Шул вакыттан бирле мин тематик стендлар, мәктәп укучылары һәм район предприятиеләре коллективларының экскурсия төркемнәре өчен экскурсияләр әзерләү буенча чараларда катнаштым. Кабат ачылганнан соң музей берничә тапкыр реставрацияләнде: яңа стендлар, материаллар, экспонатлар, архив документлары өстәлде. Һәр юбилейга күргәзмә стендлары да, дизайн да яңартылды. 2007 елда мин Музей советы рәисе итеп сайландым, ә 2012 елда музей директоры итеп билгеләндем. Экскурсантларга мәгълүматны ничек әзерләргә, аны ничек бирергә, музей кыйммәтләрен ничек сакларга кирәклеген белү өчен Санкт - Петербургта «Музей эше» курсларында укыдым. Шулай ук Татарстан РеспубликасыПрофсоюзлары берлекләре музеенда булганда да бик кызыклы һәм танып-белү мәгълүматын тупладым. Генераль директор урынбасары Анатолий Ильин белән бергә ТР Дәүләт музее белгечләре һәм корпоратив музей директорлары әзерләгән Казан шәһәрендә узган региональ киңәшмәдә катнаштым. Академик Арбузов, Янгын эше, «Элекон” заводы АҖ музейларында булдым, анда булган мәгълүматны күрсәтү буенча күп идеяләр барлыкка килде, күргәзмә тумбалары, шкафлар, витриналар ясау буенча бик күп тәҗрибә тупладык. Материалларны, мәгълүматны, экспонатларны җыю, музейның эчен тиешле дәрәҗәгә китерү өчен күп санда ярдәмчеләр җәлеп ителде. Болар - комсомол, партия, профсоюз оешмалары, ветераннар Советы, хатын-кызлар советы, яшьләр комитеты, структур бүлекчәләр җитәкчеләре, заводның аерым ветераннары иде. Узган елгы фактларны аңлатуны сорап, мин Фәния Иламовага, Всеволод Ореховка һәм заводка нигез салынганнан бирле эшләгән башка ветераннарга мөрәҗәгать иттем” – дип Римма Нурлыгаянова музейның барлыкка килү тарихы белән уртаклашты.